กล้วยไม้สกุล Ophrys (กล้วยไม้ยุโรป) | Orchid Ophrys

       กล้วยไม้สกุล Ophrys ถือเป็นกล้วยไม้ที่มีหลากหลายสายพันธุ์ พบมากในแถบยุโรป แอฟริกาเหนือ หมู่เกาะคานารี และเติร์กเมนิสถาน

รูปกล้วยไม้ Ophrys apifera จาก Wikipedia
       กล้วยไม้สกุลนี้มีความโดดเด่นในเรื่องการขยายพันธุ์ ดอกกล้วยไม้ของมัน มีลักษณะเลียนแบบแมลงเพศเมีย เพื่อให้แมลงเพศผู้มาผสมพันธุ์ด้วย ดอกกล้วยไม้จึงถูกผสมเกสร กล้วยไม้พันธุ์ผสมจึงถูกพบตามธรรมชาติมากมาย

       กล้วยไม้พันธุ์นี้ได้ชื่อว่า "กล้วยไม้ผึ้ง" อันเนื่องมาจากดอกกล้วยไม้(บางพันธุ์)มีความคล้ายคลึงกับร่างกายของผึ้งขนและแมลงอื่น ๆ กล้วยไม้นี้มีชื่อวิทยาศาสตร์คือ Ophrys เป็นภาษากรีกแปลว่า "ขนคิ้ว" หมายถึง กลีบปากของดอกกล้วยไม้มีขนเหมือนคิ้ว

       กล้วยไม้ Ophrys เป็นครั้งแรกในหนังสือ "สารานุกรมธรรมชาติวิทยา" โดย พลินิผู้อาวุโส  (ค.ศ. 23-79)

ชีววิทยากล้วยไม้
ลักษณะหัวที่อยู่ใต้ดิน ทำหน้าที่
สะสมอาหารไว้ใช้ ในยามฤดูแล้ง
(ไม่ใช่หัวของกล้วยไม้
แต่มีลักษณะคล้ายกัน)
       กล้วยไม้สกุลนี้เป็นกล้วยไม้ดิน พบได้ในทวีปยุโรป ทวีปแอฟริกา, เอเชียไมเนอร์ จนกระทั้งถึงเทือกเขาคอเคซัส แต่ส่วนใหญ่จะอยู่ในภูมิภาคเมดิเตอร์เรเนียน กล้วยไม้สกุลนี้ได้รับการยกย่องว่าเป็นกล้วยไม้ที่สำคัญของยุโรป

       ในช่วงฤดูร้อน กล้วยไม้ Ophrys ทั้งหมดจะไม่เจริญเติบโต มีเพียงหัวที่อยู่ใต้ดินซึ่งทำหน้าที่เก็บอาหารสำรอง ในช่วงฤดูใบไม้ร่วง กล้วยไม้จะพัฒนาดอกจากใบ นอกจากนี้หัวใหม่(ที่อยู่ใต้ดิน)จะเริ่มเจริญเติบโต ในขณะที่หัวเก่าจะตายอย่างช้าๆ ในช่วงที่กล้วยไม้กำลังออกดอก ใบจะเริ่มเหี่ยวเฉา

กล้วยไม้สกุลนี้ทั้งหมดได้รับการคุ้มครองภายใต้ "อนุสัญญาไซเตส 2 "และไม่ควรที่จะรื้อถอนหรือรบกวนในที่อยู่อาศัยของกล้วยไม้เหล่านี้

ดอกกล้วยไม้
       กล้วยไม้ Ophrys จะมีดอกตั้งแต่ 2 ถึง 12 ดอก โดยที่ดอกจะเติบโตในลำต้น ตั้งตรงกับโคนใบ สายพันธุ์เหล่านี้จะสามารถเพาะปลูกได้โดยเกษตรกรผู้เชี่ยวชาญเรื่องกล้วยไม้ และจมีการรายงานว่ากล้วยไม้เหล่านี้ยากที่จะเติบโต และเกิดการเน่าเปื่อยได้เร็วหากปลูกไม่ถูกวิธี

การผสมเกสรดอกกล้วยไม้ Ophrys
       กล้วยไม้สกุล Ophrys เป็นกล้วยไม้ที่ดึงดูดแมลงเพศผู้มาผสมเกสรดอกกล้วยไม้ โดยมันจะผลิตฟีโรโมนเพศเมีย เพื่อให้แมลงเพศผู้เกิดความสนใจ นอกจากนี้ ลักษณะของดอกกล้วยไม้ยังคล้ายกับแมลง เพื่อล่อแมลงเช่นกัน

สายพันธุ์ของกล้วยไม้
       มีการเสนอรายชื่อสายพันธุ์ผสม(หมายถึงพันธุ์แท้ผสมกับพันธุ์ได้ จะได้พันธุ์ผสม)ไปเกือบ 2,000 รายชื่อ ส่วนจำนวนของสายพันธุ์ผสม
(พันธุ์ผสมผสมกับพันธุ์ผสม ได้พันธุ์ผสม) มีจำนวนมากมาย
หน่วยงาน Flora Europaea (1890) และ Pedersen & Faurholdt (2007) ระบุไว้มีกล้วยไม้ชนิดนี้ประมาณ 20 ชนิดในยุโรป

Buttler(1991) ระบุว่าสายพันธุ์นี้เพิ่มขึ้นถึง 53 สายพันธุ์

ส่วน Delforge(1995) ระบุว่า มันมีถึง 130 สายพันธุ์

การศึกษา "Molecular phylogenetics" ในปี 2008 ชี้ให้เห็นว่ามีกล้วยไม้สายพันธุ์นี้แตกต่างกันประมาณ 10 กลุ่ม ทุกวันนี้ยังคงมีการศึกษาอย่างต่อเนื่อง และต่อไป

Ophrys lutea
Ophrys reinholdii Rhodos
Ophrys speculum
Ophrys sulcata MHNT
Ophrys tenthredinifera

ที่มาของเนื้อหาและรูปภาพ en.Wikipedia.org/wiki/Ophrys